Wat is de darmflora?
De menselijke darm zit boordevol micro-organismen, voornamelijk bacteriën, die in hun geheel de darmflora of microbioom genoemd worden. Dit uiterst complex ecologisch systeem bestaat uit minstens 500 verschillende soorten bacteriën. In normale omstandigheden is er een symbiotische relatie tussen het menselijk lichaam en de darmflora. Ons lichaam voorziet namelijk optimale leefomstandigheden voor de bacteriën, terwijl die op hun beurt weer essentieel zijn voor het behoud van een normale gezondheid.
In de loop van een mensenleven vestigen zich geleidelijk aan steeds meer organismen in de darmen. Daardoor wordt de darmflora dus steeds vaker blootgesteld aan veranderingen. Bij de geboorte zijn de darmen nog steriel en dus vrij van micro-organismen. In de eerste weken na de geboorte beginnen de bacteriën de darmen te koloniseren. Dit proces varieert sterk, afhankelijk van de wijze waarop het kind geboren wordt, zijnde natuurlijk of via keizersnede, en van de soort voeding die de baby krijgt, namelijk borst- of flesvoeding. Het individuele evenwicht van bacteriën van de darmflora begint zich eigenlijk pas te ontwikkelen tijdens de kindertijd. Deze unieke samenstelling blijft dan grotendeels stabiel voor de rest van je leven.
Het overgrote deel van de micro-organismen van je darmflora zijn de zogenaamde anaerobe bacteriën, die zich voornamelijk in de dikke darm bevinden. Deze maken ongeveer 99% uit van alle bacteriën in je darm, en hebben geen zuurstof nodig voor hun stofwisseling. De anaerobe omgeving waarin deze bacteriën leven, zorgt ervoor dat geen enkele ziekteverwekker zich kan vestigen en verspreiden in je darmen.
De darmflora speelt ook een belangrijke rol in het behoud van het gezond immuunsysteem. Het merendeel van de antilichamen wordt geproduceerd in het darmslijmvlies, ook wel het darmgeassocieerd lymfoïde weefsel genoemd. Dit weefsel kan beschadigd worden als de microbiële samenstelling van je darmflora verstoord is.
Hoe kan je darmflora uit balans raken?
De samenstelling van micro-organismen in je darmflora is gebaseerd op een gevoelige balans tussen gezondheidsbeschermende en potentieel pathogene bacteriën. Dit evenwicht kan om verschillende redenen verstoord zijn. Als dit het geval is, spreken we van dysbiose.
Een van de meest voorkomende oorzaken van een beschadigde darmflora is dysbiose als gevolg van:
- Medicatie (bijv. antibiotica, cortisone, pijnstillers, laxeermiddelen etc.)
- Een suiker- en vetvrij dieet (met name dierlijke eiwitten)
- Vezelarm dieet
- Langdurige stress
De darmflora kan ook worden aangetast wanneer je dieet een te hoge zuurtegraad heeft en dus leidt tot een oververzuring van het spijsverteringskanaal. Ook een te lage pH-waarde van het darmmilieu kan het darmslijmvlies beschadigen. Een normaal gezonde darmflora heeft een pH-waarde tussen 6 en 7.
Bovendien wordt vermoed dat zware metalen, chemische additieven of residuen van pesticiden in levensmiddelen op lange termijn schadelijk kunnen zijn voor het evenwicht van de darmflora.
Wat zijn de symptomen van een verstoorde darmflora?
Als het evenwicht van je darmflora verstoord is, kunnen bepaalde ziektekiemen zich ongehinderd verspreiden en het darmslijmvlies beschadigen. Hierdoor kan het immuunsysteem aanzienlijk verzwakt raken. Veel voorkomende symptomen van een beschadigde darmflora zijn:
- Diarree
- Constipatie
- Winderigheid en opgeblazen gevoel
- Maagpijn
- Misselijkheid en braken
- Zuuroprispingen
- Lactose-intolerantie
- Overgewicht
- Voortdurende vermoeidheid
- Hoofdpijn
- Gewrichts- en spierpijn
- Gevoeligheid voor infecties
- Rusteloosheid, prikkelbaarheid en slapeloosheid
Veel auto-immuunziekten, met name ontstekingsziekten in de darm, zoals prikkelbare darmsyndroom, de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa, worden direct geassocieerd met een verstoorde darmflora. Allergieën, intoleranties en obesitas zijn hier ook nauw aan verbonden. De mate waarin chronische ziekten zoals diabetes, depressie, migraine of sommige kankers aan een beschadigde darmflora kunnen worden toegeschreven, is zeer omstreden en (nog) niet geheel duidelijk.
"Onze klanten informeren en hen gezondheidsadvies op maat bieden, dat ligt ons erg nauw aan het hart. Daarom hebben we “Ons advies” in het leven geroepen: een gidspagina met hapklare, wetenschappelijk onderbouwde informatie, onderzocht en samengesteld door ons team van experts."