Rhinitis

Naar overzicht

Wat is rhinitis?

Iedereen herkent het en heeft er al eens mee te maken gehad: een verstopte of lopende neus (rhinitis). Soms verdwijnt het na een paar dagen, soms duurt het weken. Vooral in de winter kan rhinitis voor velen lastig zijn. Het neusslijmvlies is ontstoken of geïrriteerd en reageert met een lopende of verstopte neus. Naast het feit dat je je neus voortdurend moet snuiten, krijg je ook vaak rode en pijnlijke plekken rond je neusholtes.

Vaak wordt een acute rhinitis veroorzaakt door een griepachtige infectie, maar in heel wat gevallen ligt de oorzaak bij een allergie, door bijv. hooikoorts of huisstofmijt. Dat wordt ook wel allergische rhinitis genoemd. 

Wat zijn de typische symptomen van rhinitis?

Er zijn veel oorzaken voor rhinitis, elk met een verschillende graad van ernst. Zo kun je je nauwelijks tot zeer ziek voelen.

De meest voorkomende symptomen van rhinitis zijn:

• Loopneus (de afscheiding kan waterig, doorzichtig, slijmerig of geelgroen zijn)
• Verstopte neus
• Jeuk in de neus / niezen
• Hoofdpijn
• Een verminderd reuk- en smaakgevoel
• Droge lippen
• Droge mond (vooral ‘s nachts)
• Druk op de sinussen

Wat zijn de oorzaken van rhinitis? 

Er zijn heel wat verschillende triggers voor een lopende of verstopte neus. Zo bestaan er meer dan 200 verschillende virussen die rhinitis kunnen veroorzaken. Andere oorzaken zijn onder meer:

• Allergiën (hooikoorts, dieren- of huismijtallergieën)
• Virussen die verkoudheid of griep veroorzaken. Bij infectie met deze virussen kan je last krijgen van acute rhinitis
• Irriterende stoffen zoals stof, uitlaatgassen of sigarettenrook
• De bereiding van bepaald eten (uien, mierikswortel)
• Een afwijkend neustussenschot
• Goedaardige weefselgroei (zogenaamde neuspoliepen)
• Neussprays of -druppels, wanneer ze te lang worden ingenomen
• Plotselinge temperatuursverandering
• Leeftijdsgebonden veranderingen van het neusslijmvlies
• Veranderingen van hormonen (bijv. tijdens de zwangerschap)

Vergeet niet dat een virale rhinitis zeer besmettelijk is wanneer het door een virus veroorzaakt wordt. Als je iemand de hand schudt, is dat meestal al voldoende om die persoon te besmetten. Je bent het meest besmettelijk in de eerste twee tot drie dagen na uitbraak van de symptomen. 

Hoe geraak ik snel van rhinitis verlost?

In het geval van een lichte lopende of verstopte neus is het niet nodig om contact op te nemen met een arts, omdat je er zelf, zonder al te veel moeite, wat aan kan doen! Hoe je die vervelende loopneus of verstopping precies onder controle krijgt, hangt echter af van de betreffende oorzaak.

De meest voorkomende vorm van rhinitis is acuut. In de meeste gevallen is het dus makkelijk om dit zelf te behandelen. Als je echter last hebt van allergische rhinitis, kan je het best zo weinig mogelijk in contact komen met de trigger (bijv. huisstofmijt, stuifmeel, dieren, etc.) of het idealiter helemaal vermijden. Als dit niet mogelijk is of wanneer dit niet helpt, raadpleeg je beter een arts.

Welke huishoudmiddelen helpen bij rhinitis?

Sommige huishoudelijke remedies hebben een bewezen effect en helpen die lopende of verstopte neus te verlichten.

• Inademen van stoom. Dit heeft een ontstekingsremmende en slijmoplossende werking en maakt het geïrriteerde slijmvlies weer vochtig. Ademhalen zal weer stukken makkelijker verlopen. Je kan dit meerdere malen per dag herhalen. Als je kamille of etherische oliën aan een stoombad toevoegt, zal het effect nog beter zijn.
• Houd je hoofd een paar centimeter boven een pot kokend water en houd een handdoek boven je hoofd.

• Adem krachtig in door je neus voor een paar minuten totdat de stoom afzwakt. 

• Drink warme dranken. Een verse gemberthee, thee van citroen of limoenbloesem, vlierbloesem en kamille zijn de beste opties. Dit stimuleert de bloedcirculatie van de slijmvliezen.

• Het lijkt misschien een eeuwenoud fabeltje, maar warme kippensoep eten helpt écht tegen een snotneus!

• Eet veel groenten en fruit.

• Maak een wandeling in de frisse lucht en ventileer de kamers in je huis regelmatig.

• Leg een gesneden ui in een papieren doek naast je bed. Uiengeur heeft namelijk een secretolytische, ontstekingsremmende en licht antibiotische werking. 

• Leg natte handdoeken op je verwarming of plaats een kom water, bij voorkeur met etherische oliën, op de radiator om de luchtvochtigheid hoog te houden. Op die manier kan je voorkomen dat je steeds droge lucht inademt. 

• Schakel een versnelling lager, plan veel rustperiodes in en doe geen sport.

• Slaap op meerdere kussens of zet het hoofdeinde van je bed hoger. Als je hoofd hoger ligt, is het makkelijker om ‘s nachts te ademen.

• Neem een voetbad met etherische oliën van rozemarijn, lavendel of jeneverbes.

Welke medicijnen helpen bij rhinitis?

Bovendien bestaan er ook heel wat medicijnen zonder voorschrift die rhinitis helpen behandelen. Hieronder zetten we voorbeelden even op een rijtje:

• Neusdruppels en neussprays zijn snel, eenvoudig en gemakkelijk te gebruiken onderweg. Ze helpen het neusslijmvlies ontzwellen en verlichten zo snel de symptomen. Zorg er wel voor dat je de producten niet langer dan een week gebruikt, omdat er een soort afhankelijkheid en chronische rhinitis kan ontstaan.

• Bij sinusitis, een ontsteking van de sinussen, kan je ook neussprays met cortisone gebruiken.

• Neusspoelingen (ook wel neusdouches genoemd) maken de neus vrij en reinigen met zout water zodat je weer diep kunt inademen. Dit kan ook gebruikt worden tijdens een allergie.

• Er zijn verschillende koude therapieën die rhinitis, koorts, hoofdpijn en pijnlijke ledematen tegelijk behandelen.

• Zinkpreparaten ondersteunen het immuunsysteem om rhinitis, verkoudheid en een verstopte of lopende neus te vermijden.

• Neem een bad en voeg wat etherische oliën toe om rhinitis te behandelen. Neem wel geen te warm bad zodat je bloedsomloop optimaal blijft.

• Wrijf wat balsem op je borst. Deze bevatten meestal essentiële oliën en maken de ademhaling gemakkelijker.

• De warmte van infraroodstraling of rode lampen kan helpen het ongemak te verlichten. 

Hoe behandel je rhinitis bij baby’s?

Zelfs baby’s kunnen rhinitis oplopen. In tegenstelling tot bij volwassenen, kunnen de symptomen niet alleen veroorzaakt worden door een infectie, maar ook wanneer de tandjes uitkomen. Op dat moment hebben baby’s bijzonder veel last van een verstopte neus, omdat ze daardoor moeilijk kunnen drinken of slapen, en hun neus nog niet zelf kunnen schoonmaken.

Dit kan je doen om je baby te helpen:

• Neusdruppels met zoutoplossing
• Giet, indien mogelijk, met een kleine pipet een paar druppels moedermelk in de neus van je kind. 
• Neem hem mee naar buiten en haal wat frisse lucht.
• Balsem speciaal ontworpen voor de neusgaten van je baby (bijv. engelwortel).
• Hang ‘s nachts een vochtige handdoek op of plaats een kom met water op de verwarming.
• Plaats indien mogelijk het bovenlichaam van je baby hoger tijdens het slapen (eventueel door een kussen of meerdere handdoeken onder een matras te leggen).
• Een neus afzuiging kan je baby verlossen van hardnekkige afscheiding.
• Je kan speciale inhalatieoplossingen druppelen op kleding of beddengoed. 
• Leg ‘s nachts een gesneden ui in een papieren zakdoek naast zijn bed. 

Bij een lichte rhinitis kunnen huishoudelijke middelen, kruiden- en homeopathische middelen helpen bij de behandeling. Als je niet zeker bent, neem dan zeker contact op met je kinderarts. Veel geneesmiddelen tegen rhinitis zijn echter niet geschikt voor baby’s.

Wanneer moet ik naar een dokter?

Als je een acute rhinitis hebt, dan zijn de symptomen meestal na een week verdwenen. In dat geval behandel je de symptomen heel makkelijk zelf. In de volgende gevallen is het echter raadzaam om een huisarts te raadplegen:

• De rhinitis heeft zich ontwikkeld tot een ontsteking van de sinussen (sinusitis) en heeft langer dan een week geduurd. Je kan een sinusitis herkennen aan extra pijn aan het hoofd, gezicht, tanden en de neusafscheiding is groen-geel van kleur.

• Je hebt niet alleen een verstopte of lopende neus, maar ook griepachtige symptomen zoals hoofdpijn, pijnlijke ledematen en koorts.

• De rhinitis is chronisch geworden.

• De rhinitis is na twee weken, ondanks de nodige maatregelen, niet verbeterd.

• Als je neuspoliepen of een scheef neustussenschot hebt, kan een operatie nodig zijn om de symptomen te verlichten.

Deskundig apothekersadvies

"Onze klanten informeren en hen gezondheidsadvies op maat bieden, dat ligt ons erg nauw aan het hart. Daarom hebben we “Ons advies” in het leven geroepen: een gidspagina met hapklare, wetenschappelijk onderbouwde informatie, onderzocht en samengesteld door ons team van experts."

Als hoofdapotheker is Theresa Holler, samen met haar team van apothekers, verantwoordelijk voor ons advies. Op deze pagina's kan je volop gebruik maken van onze deskundige apothekerskennis om een antwoord te vinden op al jouw gezondheidsvragen. Elk thema is niet alleen voorzien van wetenschappelijke informatie en advies, maar bevat ook heel wat tips en aanbevelingen. Heb je toch nog vragen over je gezondheid? Neem dan zeker contact op met ons.

Theresa Holler, hoofdapotheker bij Farmaline