Wat is een prostaatontsteking?
Wanneer de artsen een ontstoken prostaat vaststellen, wordt dit ook wel prostatitis genoemd. Een dergelijke ontsteking gaat meestal niet onopgemerkt voorbij omdat er doorgaans pijn bij betrokken is. Dit is een goede zaak, want een prostaatontsteking heeft medische hulp nodig.
De prostaat (prostaatklier) bevindt zich onder de blaas en is even groot als een kastanje. Hij bereidt de prostaatafscheiding voor die het sperma beweeglijk maakt en beschermt tegen de zure omgeving van de vagina.
Aangezien de prostaat tegen een deel van de darm (rectum) ligt, is het gemakkelijk te voelen. Met een eenvoudig rectaal onderzoek kan een arts nagaan of de prostaat vergroot is of niet. Ruim een derde van alle 50-plussers heeft een prostaatvergroting. Dus zolang er geen klachten zijn, is er geen reden tot paniek. Een vergrote prostaat is niet gevaarlijk, maar wel vaak onaangenaam: het drukt op de plasbuis en maakt het plassen moeilijk. Als je 's nachts vaak moet plassen, is dat meestal ook te wijten aan een vergrote prostaat.
Een vergrote prostaat en de bijkomende plasproblemen kan verdere gevolgen hebben. Als de urine te lang in de blaas blijft, wordt het de ideale voedingsbodem voor bacteriën. Dit kan op zijn beurt leiden tot een ontsteking van de prostaat - een acute bacteriële prostatitis.
Vormen van prostaatontstekingen
Er zijn verschillende vormen van prostaatontstekingen:
- Acute bacteriële prostatitis
- Chronische bacteriële prostaatontsteking
- Chronisch bekkenpijnsyndroom
- Asymptomatische prostaatontsteking
Bij acute of chronische prostatitis zijn er ziekteverwekkers (bacteriën) te vinden in de urine. Een behandeling met antibiotica is daarom noodzakelijk. Vaak is de prostaat ook vergroot en pijnlijk.
Meer dan 90% van alle prostatitis patiënten lijdt echter niet aan acute prostatitis, maar aan het chronische bekkenpijnsyndroom.
Wat zijn de symptomen van een prostaatontsteking?
Prostatitis blijft zelden onopgemerkt. In feite zijn de symptomen zo gevarieerd dat artsen ook spreken van een prostatitis syndroom, d.w.z. een opeenstapeling van verschillende symptomen.
Afgezien van de asymptomatische prostaatontsteking, waarbij er geen symptomen optredenen die dus vaak toevallig wordt ontdekt, is prostatitis in de overige gevallen zeer merkbaar. Er zijn enkele belangrijke symptomen die bij bijna elke prostaatontsteking voorkomen:
- Pijn in de prostaat of in het perineum en/of anaal gebied
- Branderig gevoel en pijn bij het plassen
- Frequente drang om te plassen
- Plasproblemen
Bij acute bacteriële prostatitis komen vaak hoge koorts en rillingen voor. Plotseling voelen de getroffenen zich van de kaart en afwezig. Vaak kan de arts tijdens het rectaal onderzoek een (pijnlijke) vergroting van de prostaat vaststellen.
Bij chronische bacteriële prostatitis komen deze symptomen terug over een periode van meer dan drie maanden.
In geval van het chronische bekkenpijnsyndroom keren onderstaande klachten vaak terug over een periode van verschillende dagen of zelfs weken:
Is een prostaatontsteking besmettelijk voor vrouwen?
De bacteriën die een prostaatontsteking veroorzaken kunnen worden overgedragen tijdens onbeschermde geslachtsgemeenschap. Mannen die getroffen zijn, moeten daarom tijdens de geslachtsgemeenschap een condoom gebruiken of geen seks hebben totdat de bacteriële prostatitis genezen is. Op die manier worden de bacteriën niet overgedragen en is de vrouw beschermd.
Wat zijn de oorzaken van een prostaatontsteking?
De bacteriën die verantwoordelijk zijn voor sommige vormen van een prostaatontsteking komen meestal van de urinewegen. De blaas wordt vaak onvolledig geleegd, waardoor de bacteriën zich daar kunnen vermenigvuldigen en in de prostaat terechtkomen.
Chronische bekkenpijn heeft meestal een mentale oorzaak in plaats van een fysieke. Angstgevoelens, stress, depressie of onderdrukte conflicten kunnen een persoon belasten en dit kan leiden tot pijn in het bekkengebied. Men denkt dat er in dat geval bloedophoping of congestie optreedt in het weefsel rond de prostaat. De gevoelige zenuwen in dit gebied reageren dan met pijn en ongemak.
Diagnose van een prostaatontsteking
Acute bacteriële prostatitis kan duidelijk worden opgespoord in de urine en wordt onmiddellijk behandeld met antibiotica. Als er geen kiemgezwellen in de urine aanwezig zijn, is verder onderzoek noodzakelijk. Naast enterobacteriën, kan ook chlamydia de oorzaak zijn van de prostaatproblemen. Meestal kan een duidelijke diagnose worden gesteld aan de hand van de volgende tests:
- grondig lichamelijk onderzoek
- laboratoriumonderzoeken van de urine
- analyse van de prostaatafscheiding
- analyse van de ejaculatie
- echografie van het bekken
- Bepaling van de kracht van de urinestraal
Bij het chronische bekkenpijnsyndroom zijn er geen tekenen van ontsteking te vinden. Echografie- of laboratoriumonderzoeken laten dan ook geen resultaten zien. Na een grondig gesprek kan je dokter bepalen of er psychologische processen aan de oorzaak liggen van de problemen.
"Onze klanten informeren en hen gezondheidsadvies op maat bieden, dat ligt ons erg nauw aan het hart. Daarom hebben we “Ons advies” in het leven geroepen: een gidspagina met hapklare, wetenschappelijk onderbouwde informatie, onderzocht en samengesteld door ons team van experts."